“December, de maand vol feestvreugde en gezellig samen zijn” galmt het door de radio. Helaas voelen deze feestdagen niet voor iedereen zo. Wanneer je iemand verloren bent, sla je deze dagen waarschijnlijk liever over.
Hoe kom je de feestdagen door zonder dat je in een rollercoaster van verdriet, woede, verwarring en eenzaamheid terecht komt. Je kunt de pijn niet wegnemen, maar misschien heb je iets aan de volgende tips, die je deze dagen kunnen helpen door te komen.
• Maak eerst voor jezelf uit wat je op die dagen wel en niet wilt doen.
• Spreek met de mensen af, waar je jezelf kunt zijn en die jouw verdriet toelaten.
• Door toch enig controle te kunnen hebben op die dag, zou het kunnen helpen om samen met je gezinsleden te bespreken hoe je die dag door wilt brengen. Je kunt iets doen wat die persoon leuk zou hebben gevonden of juist vermijden.
• Spreek af hoe je herinneringen wilt ophalen en verdriet wilt delen. Luister ook naar de wensen van je dierbaren. Vergeet niet dat verdriet te maken heeft met liefde.
• Wees niet te streng voor jezelf en accepteer dat je waarschijnlijk nog niet kunt functioneren zoals je van jezelf gewend bent. Neem niet te veel taken op je en laat het toe dat anderen wat taken overnemen. Dat zij bijvoorbeeld boodschappen doen of enkele gerechten klaar maken.
• Rouwen is erg vermoeiend, zorg goed voor je lichaam en geest. Vermijd overdadig eten en drinken. Pak genoeg rust en ga niet te laat naar bed.
Verdriet mag er zijn
Probeer rond of tijdens de kerstdagen ruimte voor je verdriet te creëren. Dit kun je doen wanneer je alleen bent, maar het kan ook bij mensen waar je je fijn bij voelt. Je kunt als eerste een kaarsje voor hem of haar aansteken, zo is diegene er toch even bij. Wanneer je met een groepje samen bent, kun je allerlei herinneringen ophalen, eventueel foto’s bekijken of een film. Maar gewoon lekker kletsen kan ook genoeg zijn. Waarschijnlijk komen de herinneringen dan vanzelf boven en zal dit een lach of een traan opleveren.
Misschien heb je juist behoefte om alleen te zijn met je eigen gevoelens en herinneringen. Om een potje te kunnen janken zonder dat iemand zich ongemakkelijk voelt. Maar ook kun je jouw emoties opschrijven door bijvoorbeeld een brief aan je overleden dierbare te schrijven, of muziek luisteren die mooie herinneringen opleveren. Je zou bijvoorbeeld op Spotify een playlist kunnen maken met dierbare muziek. Het maakt allemaal niet uit hoe je jouw verdriet uit. Het rouwen wordt steeds lichter wanneer je je emoties toelaat.
Voel je zeker niet verplicht om te feesten…
Hoe lief iedereen het ook bedoeld om je uit te nodigen, luister goed naar jezelf en neem een uitnodiging aan waar je jezelf prettig bij voelt. Rouwen is hard werken, neem dan ook de uitnodiging aan waar je energie van krijgt en dat geen energie kost.
Mocht je liever niet ingaan op een uitnodiging en liever alleen zijn, zeg dit ook gewoon. Zij zullen zeker begrijpen dat je niet in een feeststemming bent.
…maar ook niet bezwaard om te feesten.
Je hoeft je zeker niet schuldig te voelen als je uitgaat of dat je plezier hebt. Dit is echt niet raar, diegene die er niet meer is had waarschijnlijk niets liever gewild.
Tips voor familie en vrienden
De meeste nabestaanden ervaren het als heel pijnlijk dat hun verlies wordt genegeerd rond kerst. Het is altijd leuk om een kaartje te krijgen, dit ervaren ook mensen in rouw. Wanneer je een kerstkaart stuurt, wees niet bang om het overlijden te benoemen en er iets over te zeggen. De ontvanger vindt het juist fijn als het verlies bespreekbaar is. De tekst “wij denken aan je” kan al erg troostend werken.
De gedachte: “Je moet hen er niet aan herinneren” is een verkeerde gedachte. Het gemis is erg aanwezig deze dagen. Durf zijn of haar naam uit te spreken, vertel verhalen en haal herinneringen op. Hoe eenzaam zal het voor iemand zijn als je diegene alleen laat met zijn of haar verdriet?
Hopelijk heb ik je iets op weg kunnen helpen in deze moeilijke dagen. Mocht je mijn hulp nodig zijn om persoonlijk advies, dan help ik je graag verder.
De komende tijd zal niet makkelijk zijn, maar ik wil je warme en liefdevolle dagen toewensen.
- Ellis